Kalimantan

I19 September 2017

De volgende bestemming is Kalimantan, bij ons meer bekend onder de naam Borneo. De 400 Nm ernaar toe verlopen niet geheel probleemloos. De eerste 12 uur is het motoren om uit de windschaduw van Bali te komen. Net als we de keuze hebben om de ankerplek bij het eiland Raas aan te doen trekt de wind aan. De keuze is makkelijk en we zeilen de nacht in. Om ons heen zien we de nodige lichtjes van de squidboten, maar ze veroorzaken geen problemen.

De nacht gaat over in een mooie dag, maar in de middag worden we benaderd door een kleurrijke vissersboot. Hij komt met hoge snelheid op ons af en Niels twijfelt niet en start de motor voor extra snelheid. De visser lost ons, maar keert weer om om nog een keer naderbij te komen. Als hij ziet dat we te snel zijn druipt hij gelukkig af en gaat 180 graden de andere kant uit. We weten niet hoe we dit geval moeten inschatten.nieuwsgierig of "piraat"? Helaas gaan er ook verhalen rond, waarbij zeilers lastig worden gevallen en wij willen daar niet een slachtoffer van worden.

Voor ons vaart de boot Honeymoon en 12 Nm achter ons vaart de Elas met 2 kinderen aan boord. Via de marifoon hebben ze ons verhaal gehoord en als we voorstellen op hen te wachten nemen ze dit aanbod graag aan. Zodoende varen we de laatste 2 nachten met 3 boot sterk.   

Een tweede nacht met de nodige vissersboten, maar geen problemen. Je "ziet" kleine sleepboten met hun enorme vracht erachter, maar zonder AIS. Gelukkig hebben ze wel hun officiële verlichting en op de radar zijn ze goed te onderscheiden, maar het blijft bijzonder opletten.

Deze jongens varen ook 's nachts, in het gunstige geval met verlichting op de slepende boot.

We hebben nog steeds wind en het is prachtig weer. De laatste nacht varen we ondanks goed opletten toch in een onverlicht vissernet midden op zee..... Ik lig net te slapen, als Niels een kreet naar beneden geeft. We laten de zeilen snel vallen en met 2 sterke zaklantaarns bekijken we de situatie. De kiel heeft de lijn opgevangen en aan beide kanten van de boot zien we een lijn met om de 10 meter 5 liter jerrycans. Gelukkig kunnen we er zonder problemen uit komen door achteruit te varen. De hele lijn veert nog wel een stuk met ons mee. In de donkere nacht is het wel puzzelen om te zien hoe en waar het net ligt om eromheen te komen. De andere 2 boten zijn de dans ontsprongen, maar hebben even later een visser en een nieuw net voor de boeg. Ja, echt ontspannen zeilen is het niet en zijn we blij als het om 5 uur licht wordt.

Deze verschrikkelijke gebouwen zijn er om vogelnesten te creëren voor de Aziatische markt.

Kumai, onze bestemming ligt 21 Nm landinwaarts. Het is een drukke havenplaats, waar de sleepboten met hun zware lading vertrekken. Sommige gevuld met houtsnippers, boomstammen of palmolie. Aan de kade zien we spuuglelijke hoge pakhuizen, waarin duizende swiftles, een soort van zwaluw, hun nesten bouwen. Deze nestjes gemaakt van hun speeksel worden voor vele duizende dollars per kilo verkocht. Het is een delicatesse voor de Aziaat en staat bekend als Birds nest soup.

We merken dat we dichter bij evenaar komen. Het is benauwd, vochtig en we hebben de nodige buien. 

Een nestje, waar goed geld voor wordt gevraagd.

Met een houten Klotok gaan we 2 dagen de rivier Seconyer op, op zoek naar de Orang-oetan.

Tanjung Puting is het nationale park waar de orang-oetan leeft. In het Bahasa Indonesisch is de naam orang hutan en betekent bos mens, waarschijnlijk ooit gegeven door de Nederlanders. De orang-oetans komen alleen nog in het wild voor op Borneo en Sumatra. Helaas vallen ze nu onder de bedreigde diersoorten. Door het kappen van het regenwoud, wat herplant wordt met palmen voor de produktie van palmolie is de mens bezig weer een stukje prachtig natuur te vernietigen.

Het National Park geeft aan de halfwilde en ex-gevangen orang-oetan de mogelijkheid om weer in de natuur te leven. Er zijn 3 voederplaatsen en op bepaalde tijden worden de orang-oetans bijgevoerd. Het basiskamp Leaky wordt bezocht en we maken nog een avondwandeling, waar we niets anders zien dan een tarantula en een slapende vogel. 

Langs de rivier zien we diverse hoornneusvogels, ijsvogels en de neusaap, ook Belanda monkey genoemd. De mannetjes hebben lange platte neuzen en de vrouwtjes een Pinokkio neusje.

De mannetjes zijn zo'n 1.40 meter hoog en wegen gemiddeld 120 kg en naast brede wangen hebben ze enorme onderkinnen. De vrouwtjes worden 1.20 meter en wegen 45 kg.

Het is fantastisch om ze van zo dicht bij te zien. De vrouwtjes baren maar één keer in de 8 jaar en het jong is de eerste 2 jaar compleet afhankelijk van de moeder.

                        

Ik ben dan wel klein, maar doe toch mijn best om indruk te maken. Het zijn echt net mensen!

Snel een banaan pikken, als King niet kijkt.

Sommige kijken erg tevreden.

                                   

                                   

Enorme lange vingers 

De neusaap.

Terwijl we genieten van het uitzicht op de rivier, wordt er onderdeks hard gewerkt aan ons eten. De twee dames maken in hun kleine kombuis de heerlijkste dingen klaar. We slapen die nacht bovenop het dek in de open lucht, maar onder het comfort van een klamboe. We horen de oerwoudgeluiden en het tikken van de regen, hoe romantisch.

Istana Kuning, het houten paleis

We brengen nog een dag door op het vaste land van Kalimantan. Door de lokale overheid is er weer een toer georganiseerd en wordt het dorp Pajak bezocht. Het voelt een beetje als koninginnedag en met een politie escorte rijden we rond. Als we uitstappen wordt het verkeer stopgezet en maar zwaaien en op de foto.... We doen ook mee met allerlei aktiviteiten en alleen het koekhappen ontbreekt, maar dat is vervangen door het eten van een rijstdessert gemaakt in bananenblad. Een houten langhuis en een voormalige woning vanuit de tijd van de VOC wordt bezocht met weer een lunch en traditionele dans en dan zit ons bezoek er weer op.

Het wasgoed wat we hadden afgegeven ligt inmiddels klaar en de bestelde diesel wordt aan boord gebracht. We zijn weer klaar voor vertrek naar de volgende bestemming.

. 

Lombok & Bali

8 september 2017

We doen weer een overnachttrip naar Lombok, waarbij we het eiland Sumbawa links laten liggen. Niet omdat we het niet mooi vinden -want dat weten we niet- maar de tijd dringt ook nu. We hebben veel stroom tegen en hebben de motor als ondersteuning bij om toch nog een beetje vaart te houden. Dit soort tripjes vinden we niks, maar gelukkig trekt de wind aan en wordt de tocht op zeil voortgezet. We hebben een vrachtboot voor ons en zeilen gedurende de nacht in zijn spoor. We hebben zodoende minder kans op aanvaringen met de FAD's. De nacht en ochtend leggen we zeilend en motorend af. De dag zelf pikken we een goede bries op en zeilen we voordewind richting Pulau Lawang noordoost van Lombok. We maken wel een inschattingsfout door via de NW kant de ankerplaats achter het rif te bereiken, want we krijgen door een combinatie van ondiepte en vernauwing tussen het vaste land en het eiland een enorme klap stroom tegen, waardoor we moeten knokken met de motor behoorlijk bij voor elke mijl. We zijn blij als we achter het rif kunnen kruipen. De kleine ankerplaats wordt samen met een vlot met visser gedeeld. Niels zwaait en geeft een zak chips en een pak appelsap weg, zij blij wij blij.

Op de achtergrond de vulkaan Rinjani.

Bij het krieken van de dag vertrekken we verder naar Medana Bay gelegen op Lombok, weer zo'n 45 Nm verder westwaarts en wederom geen wind, dus motor (weer) bij. Hier vind je een "heuse" marina, wat wil zeggen 3 steigers en een aantal mooringballen. Alles is bezet, dus het anker valt in 20 meter diep water. Naast alle faciliteiten is er een leuke bar/restaurant, waar de zeilers elkaar treffen.

We leveren onze paspoorten in voor de verlenging van ons visum en kunnen deze dan bij de volgende "halte" in Lovina op Bali weer oppikken. Dit zijn de voordelen van het meedoen aan een rally, alles loopt heerlijk soepel en wordt voor je geregeld. 

We plannen een dagje uit en bezoeken de stadjes Sanggigi en Mataram. Allebei toeristisch en druk en maken niet veel indruk. We doen er boodschappen, drinken weer eens een lekkere cappuccino en vinden een slager met uitstekend vlees en het restaurant erbij verkoopt heerlijke porties bitterballen, dus hier moet iets nederlands achter zitten.

Ook op Lombok organiseert de rally weer traditionele dansen en muziek. Elk eiland heeft zijn kleurige kleding en instrumenten. De vrouwen van het nabij gelegen dorp verzorgen het eten en zoals hier gebruikelijk zitten we even later op matten tussen de lokale bevolking te dineren. 

                                   

Tollen, een heuse sport hier.

Voor de kust van Lombok liggen de Gili eilanden: Gili Air, Gili Meno en Gili Trewangan. Bij het laatste eiland gaan we duiken en worden we door de duikschool bij onze ankerplek opgepikt. Het duiken en dus de onderwater wereld valt hier, na wat we allemaal al hebben gezien, tegen. Van het koraal is weinig over, omdat de vissers in het verleden springstof hebben gebruikt om te vissen. Lekker makkelijk toch! 

Wel zien we ontzettend veel schildpadden, in allerlei soorten en maten. Tussen de duiken door komen we terug op Gili T, wat de Indonesische tegenhanger van Ibiza is. We liggen heerlijk ouderwets op zonnebedden, kijken om ons heen en eten weer Europees. De jonge toerist heden ten dagen is gespierd, heeft geen borsthaar en veel tatoeages, kijken arrogant en/of cool, hebben (te) kleine bikinis aan en voelen zich heel wat. Maar bovenal hebben ze vooral veel aandacht voor hun SMART phone. Stel je eens voor: je mist een snapchat of facebook post, terwijl je op vakantie bent en weg is je populariteit onder je facebook "vrienden"........

De afstand naar Bali is met de huidige weinig wind net te lang om in één dag te doen, maar gelukkig vinden we voor de nacht een ondiepe plek langs de noordoost kust. Het anker valt voor een klein gehucht met een strand vol vissers bootjes. Zodra de zon zakt vertrekken de eenpersoons bootjes naar zee. Het stelt niets voor, een kano met zijspan plus motor en op de achtersteven een batterij aan spaarlampen en dat is het! Zodra het donker is zien we aan de horizon één lange rits met lichtjes. Ondanks dat we op deze plek wat rollen met de boot, zijn we blij dat we voor anker liggen en niet door deze groep vissers hoeven te manoevreren.

De volgende dag wordt de reis voortgezet en valt het anker bij Lovina (Noord Bali). Ik heb het even gehad met het jagen en jachten en blijft die middag aan boord, terwijl Niels de wal op gaat op zoek naar de plek waar men kroketten en puntzak friet verkopen. We doen zoveel indrukken op en zijn voor mijn gevoel continue op pad. De nacht passages tussen de bestemmingen waar we normaal uitrusten, zijn nu door de vele vissersboten meer gestresst en je staat continue op de uitkijk.

Een middagje voor mijzelf doet goed en 's avonds verkennen we het drukke toeristische stadje. Er is een festival aan de gang en langs het strand zijn verschillende podia met DJ's en bands. Door het volume en ligging in de baai en aan het strand "genieten" we tegelijkertijd van een Rockband, Techno DJ en traditionele muziek tot een uur of 12. Het is echter maar een paar dagen en voor de afwisseling weer wat anders zullen we maar zeggen. Je hoeft tenslotte niet te blijven en kunt ook weg varen.

Bij elk huis of winkel vind je wel een altaar met bloemen en wierook.

De Jimmy Hendrix muziekschool wordt op advies van de Betty Boop bezocht.

Bali is overwegend Hindu. Overal zie je altaren, groot en klein, en vind je offerande in de vorm van wierook, bloemen of voedsel. Met de Rally gaan we een dag naar het dorp Sudaji, waar we hartelijk worden ontvangen met muziek en dans door de bewoners. Er wordt koffie geschonken met allerlei zoetigheden. In kleine groepen bezoeken we de rijstvelden, waar voor weinig geld hard gewerkt moet worden. Door het dorp loopt een kanaal met aftappunten om de rijstvelden te irrigeren. Prachtige Hindu tempels, oud en nieuw. Bedrijfjes waar de houten altaren worden gemaakt en natuurlijk ontbreken de traditionele dansen niet. 

Het lijkt of het hele dorp is uitgelopen voor ons.

                                 

Leden van een doofstomme dansgroep.

Even buiten Lovina vind je het paleis van de sultan en sinds kort is dit opengesteld voor het publiek. We worden rondgeleid door de kleinzoon van de laatste sultan. Ook op hetzelfde grondgebied is de bibliotheek, waar oude manuscripten worden bewaard en gekopieerd.

                                  

Manuscripten, in het Indonesisch lontor genoemd, op bamboe. Het is monnikenwerk, met een mesje wordt de tekst of tekening in het hout gekrast en later met een verkoolde noot er over gewreven, waardoor de tekst opkomt.

Inmiddels liggen de paspoorten met nieuwe stempels erin klaar en na een laatste "galadiner" op het strand met optreden zijn we weer klaar om Bali te verlaten.

Onderwaterwereld bij de Komodo en Gili eilanden

September 2017

De haven bij Labuan Bajo

Het duikprogramma.

Ok!

Bij Gili Trewangan met een originele outrigger de zee op. De onderstaande foto's zijn gemaakt door Sue Dall.

Gili T

                                

                             

Flores

25 augustus 2017

Stars End 2 voor anker

Bij het krieken van de dag verlaten we Bone Rate en steken in feite de Flores Zee dwars over naar Riung, op het eiland Flores. Hier hopen we weer wat boten van de Rally te ontmoeten. Ondanks de lichte wind kunnen met een aandewindse koers wat meer wind over dek creëren en hebben zodoende toch een lekkere snelheid. Wanneer de lichte zuidoosten wind krimpt en aantrekt rond het middaguur kunnen we de code O opentrekken en meer snelheid maken. Aan het eind van middag valt het anker bij Pulau Tangil, een van zeventien eilanden van het nationale park van Riung.

De volgende dag gaan we na het snorkelen naar Riung zelf waar we de boten Chi en Melipal treffen. We regelen voor de volgende dag een auto met chauffeur, Hezbola genaamd........, en gaan met 7 man op pad. De dag begint al vroeg en via behoorlijk slechte wegen rijden we door de bergen naar Bena, gelegen aan de zuidkant van Flores. Dit traditionele dorp met gerietkapte daken ligt aan de voet van de vulkaan Inerie. De naam dorp is nog te veel voor de 2 rijen huisjes met in het midden een langgerekt erf. Het is één van de traditionele dorpjes van de Ngada bevolking, waar de vrouwen prachtige Ikats maken. 

Het dorpsplein

Op sommige huisjes staan de mannelijke of vrouwelijke symbolen op het dak.

                            

Na een lunch in het drukke stadje Bajawa worden op de terugweg de hotsprings nog bezocht. Aangezien het zondag is, is het een drukte van belang met de lokale bevolking, die er lekker op los plonzen. De mannen in zwembroek, maar de vrouwen volop gekleed en wij als toerist worden weer volop gefotografeerd. 

De volgende dagen hoppen we met een tussenstop in Bari Bay en het idylische Sabibi eiland naar Labuan Bajo, aan de westkant van Flores. Het rommelige stadje is vol met toeristen, die hier allerlei excursies naar het Komodo nationaal park boeken. Deze eilanden staan bekend als een prachtig duikgebied en natuurlijk de "draken". 

Ook wij gedragen ons als toerist en boeken bij Uber Scuba een duiktrip voor de volgende dag in het noordelijke gedeelte van de Komodo's. Hier vind je oa. Castle point (zeeberg), De Cauldron en Golden Passage, volgens de brochure prachtige stekken, maar met de nodige stroming, vandaar dat we deze met een duikschool willen maken. In 2 uur tijd varen we met de grote houten boot gevuld met 16 duikers en 4 instructeurs naar noord Komodo en na een uitgebreide briefing over de eerste duikplek gaan we het water in.

Dat er stroming staat blijkt wel als we tot 2 keer toe het waypoint om bij Castle point te komen missen. We worden weer opgepikt en nu aan de achterzijde gedropt. Hier kunnen we zonder problemen naar beneden komen. Gelukkig gaan de andere 2 duiken volgens plan. We zien prachtig gekleurd koraal, schildpadden, grote trevallies en vele groepen met vis. Al hangend aan een plateau waaieren we door de stroming als vaantjes in de wind. De vissen hebben er geen probleem mee. Als we los laten, schieten we als kanonskogels door de passage. Weer een prachtige dag en ervaring! 

Het is inmiddels donker als we weer terug komen in Labuan Bajo. We starten de motor van de dinghy en die weigtert dienst. Gelukkig vinden we een lokale visser, die ons naar de 2 Nm verderop gelegen ankerplek van Waecicu kan brengen. Weer een klusje voor de schipper...

Voordat we naar Rinca gaan om de draken te zien, verkassen we naar een nieuwe ankerplek, waar we tijdens een BBQ de nodige boten treffen van de rally. 

Het wordt motorzeilen naar Rinca en we gaan die middag nog aan land om de toegangskaarten te regelen. Inmiddels zijn alle commerciele boten weg en liggen we met nog 2 andere boten in de beschutte baai. Onder het gekrijs van de apen zien we een bijna volle maan opkomen. 

Om 06 uur staan we bij het ranger station en samen met de gids doen we de lange wandeling. We zien de grote varanen, sommige zijn tegen de 3 meter. De vrouwtjes leggen in de maanden juni - augustus eieren, 15-30 stuks. In het begin let ze nog op haar eieren, maar zodra de natte moeson begint, verlaat ze haar gevulde kuil, want dan is het gevaar voor leegroven geweken. Na 9 maanden komen de eieren uit en het eerste wat een jonge varaan doet is in een boom klimmen, om de kans om opgegeten te worden te verkleinen. Zelfs ma laat zo'n lekker hapje niet schieten. Naast de 14 draken zien we de waterbuffel, herten, apen en zwijntjes.

De mannen.

Het vrouwtje bij haar nest.

De Komodo eilandengroep is prachtig, maar je bent erg beperkt in het ankeren. Meer en meer is het verboden om ergens te liggen en de kans op een mooring is klein, aangezien deze worden ingepikt door de lokale boten.

We hebben mazzel bij Sabayor Besar, waar we er één kunnen oppikken en hebben hier 2 relaxte dagen. We maken met zijn tweeën nog een prachtige duik. Hier geen stroming en bij het afdalen zien we direct een grote grijze Napoleon vis en ook hier weer prachtig koraal.

Nog een laatste stop bij Noord Komodo, waar we samen met wat andere boten veel plezier op het strand hebben met het spel Finska.